Synagogę Pod Białym Bocianem, zaprojektowaną przez niemieckiego architekta Carla Ferdinanda Langhansa, syna architekta Bramy Brandenburskiej w Berlinie, otwarto w 1829 roku.  Był to czas intensywnego rozwoju żydowskiej filozofii i religii. Losy synagogi w szczególny sposób korespondują z losami mieszkańców Wrocławia żydowskiego pochodzenia.

Historia Żydów na Dolnym Śląsku sięga początków XIII wieku. Książę Henryk IV Probus jako pierwszy nadał wrocławskim Żydom przywileje. W połowie XV wieku król czeski Władysław, władający Śląskiem, ograniczył przywileje Żydom, pomówionym przez Jana Kapistrana o sprofanowanie hostii. Mogli przebywać na terenie miasta tylko w czasie jarmarków.  Dopiero 300 lat później król pruski Fryderyk II uregulował status gminy żydowskiej. Kiedy w 1812 roku edyktem emancypacyjnym nadano Żydom prawa obywatelskie, wzrósł znacznie ich udział w życiu i rozwoju regionu.  Budowa nowej, dużej synagogi była ważnym wydarzeniem w życiu społeczności  żydowskiej. Kilkadziesiąt lat później zbudowano jeszcze bardziej okazałą Nową Synagogę, zwaną Synagogą Na Wygonie.

W roku 1925 we Wrocławiu mieszkało ponad 23 tys. Żydów. Wielu z nich, jak np.  Max Born, fizyk, laureat nagrody Nobla, Hugo Steinhaus, matematyk, Norbert Elias, socjolog, Ferdinand Lassalle, twórca socjaldemokracji – odegrało dużą rolę w rozwoju nauki.

Sytuacja niemieckich  Żydów uległa drastycznemu pogorszeniu po dojściu Hitlera do władzy w 1933 roku. Narastające represje i prześladowania zmusiły wielu do emigracji, kiedy ta jeszcze była możliwa. W 1938 roku naziści spalili Nową Synagogę i inne, mniejsze bożnice.  Zdemolowano sklepy, zakłady i mieszkania należące do Żydów.  Noc pogromu przeszła do historii pod nazwą Nocy Kryształowej, z uwagi na ilość szkła, które pokrywało ulice.  Synagoga Pod Białym Bocianem ocalała tylko dlatego, że w sąsiednich kamienicach mieszkali Niemcy. Zdewastowane wnętrze służyło Niemcom za magazyn i warsztat samochodowy.

W okresie II wojny światowej ludność żydowska była mordowana lub wywożona do obozów, m.in.  w Sobiborze, Auschwitz i Gros-Rosen. Miejscem zbiórki, z którego odjeżdżały transporty był dziedziniec synagogi.

Po wojnie wróciło zaledwie 30.  mieszkańców przedwojennego Wrocławia.  Ludność żydowska, która przybywała  do miasta, to byli głównie repatrianci z ZSRR.  Do 1946 roku przybyło do miasta ponad 78 tys. Żydów.  Z uwagi na niesprzyjający stosunek społeczeństwa polskiego, akty samosądów, takich jak pogrom kielecki, w roku 1946 i postępującą w późniejszych latach urzędową nagonkę, której apogeum przypadło  na marzec 1968 roku,  większość Żydów opuściła Wrocław na zawsze…

Synagoga Pod Białym Bocianem popadała w ruinę pomimo zmieniających się właścicieli instytucjonalnych. Zdarzały się także akty wandalizmu .  Sytuacja zaczęła zmieniać się na lepszą dopiero w ostatnich latach XX wieku.  Synagoga wróciła do wrocławskiej społeczności żydowskiej w 1996 roku.  Zdecydowane przyspieszenie prac związanych z odbudową zabytkowej synagogi wiąże się z zaangażowaniem pani Bente Kahan, norweskiej artystki żydowskiego pochodzenia, w zdobywanie środków i sprzymierzeńców dla realizacji idei odnowy i ustanowienia synagogi centrum żydowskiej kultury i edukacji.

Fundacja Bente Kahan , Gmina  Wrocław, Urząd Miasta, Związek Gmin Wyznaniowych Żydowskich w RP wspierając się środkami finansowymi z grantu Europejskiego Obszaru Gospodarczego przywrócili  Synagogę Pod Białym Bocianem do stanu okazałej świetności.  Społeczność wrocławskich Żydów, symboliczna w porównaniu ze stanem tuż po wojnie, doczekała się bożnicy z prawdziwego zdarzenia.  Na mapie historycznej i  kulturalnej miasta przybył obiekt, którego faktyczne znaczenie dopiero poznamy.   Pierwsza wystawa, pt. „Historia odzyskana. Życie Żydów we Wrocławiu i na Dolnym Śląsku” jest  lekcją historii wymazanej z naszej świadomości przez komunistyczną władzę.