Muzeum Współczesne Wrocław przygotowało program wydarzeń towarzyszących wystawie „Only a game?” Tematyką większości z nich jest piłka nożna postrzegana na wiele sposobów – jako sport, widowisko a nawet „niewidzialna religia”.
Fot. Materiały prasowe MWW
Informacja prasowa.
10.5.2012 r. (czwartek), godz. 18.00
„Sport w Breslau” – spotkanie z autorem książki Sławomirem Szymańskim oraz dyskusja
Prowadzenie: Agnieszka Kłos (pisarka, krytyczka sztuki, fotografka)
Książka poświęcona historii nowoczesnego sportu we Wrocławiu i na Dolnym Śląsku. Kto, gdzie i kiedy pierwszy we Wrocławiu kopał piłkę, wiosłował po Odrze, ścigał się na rowerach? Jak zachowywała się wrocławska publiczność? Jakie obyczaje panowały wśród sportowców? Dlaczego śnieg i mróz były uznawane za najlepsze warunki do gry w piłkę nożną i z jakich powodów uważano ją niegdyś za dyscyplinę śmieszną i niegodną? Książka opisuje początki i rozwój nowoczesnego sportu we Wrocławiu, nieistniejące już obiekty sportowe, sukcesy i porażki dolnośląskich sportowców – te olimpijskie i te podwórkowe. Historia Anni Weynel, która chciała jako pierwsza przepłynąć Kanał La Manche czy opis stadionu, na którym kiedyś w rozgrywkach o puchar Niemiec przegrał słynny Bayern Monachium, pozwalają nie tylko na poszerzenie historycznej wiedzy, ale i poczucie prawdziwie sportowych emocji.
20.5.2012 r. (niedziela), godz. 18.00
„Ponad Śląskiem tylko niebo!” Kult „niewidzialnej religii” – mecz piłkarski jako rytuał
Wykład Barbary Kuleszy-Gulczyńskiej
Od początków istnienia kultury rytuały i inne praktyki związane ze sferą sacrum okazywały się niezbędne dla funkcjonowania ludzkich społeczności. Obecnie, gdy niektórzy zauważają zdecydowany kryzys tradycyjnej religijności, dostrzega się również tendencję do tworzenia wielu tak zwanych „religii świeckich”. Jednym z takich nowych „wierzeń” jest „niewidzialna religia futbolu”. Mecze piłkarskie i wydarzenia takie jak chociażby zbliżające się Euro 2012 wydają się mieć dużo wspólnego z tradycyjnymi, antycznymi lub średniowiecznymi praktykami religijnymi i rytuałami. Piłka nożna i religia czy sacrum mają ze sobą naprawdę wiele wspólnego. Wystarczy wspomnieć o „świątyniach futbolu”, budowanych na „chwałę drużyny” wspaniałych stadionach, a także o rzeczywistych związkach wyznaniowych związanych ściśle z omawianym sportem (kościół Maradony w Argentynie).
27.5.2012 r. (niedziela), godz. 18.00
„Football wszystkich świętych. O piłce nożnej w sztuce europejskiej awangardy”
Wykład dra Przemysława Strożka (Instytut Sztuki PAN)
Co może łączyć suprematyzm Kazimierza Malewicza, dynamizm plastyczny Umberta Boccioniego, futurystyczny teatr, aeromalarstwo, międzynarodowy konstruktywizm, czeski poetyzm, fotomontaże dadaistów, rzeczywistość szkoły Bauhaus, poezje Brunona Jasieńskiego i Tadeusza Peipera? Oczywiście ciąg wymienionych wyżej zagadnień, teorii artystycznych i działań twórczych mógłby zostać wrzucony do jednego worka, któremu przypisana została nazwa „awangarda”. Łączy je też jednak inne słowo: „football” – brzmiące tak samo we wszystkich językach, wskazujące na nowe zjawisko kulturowe wpisane w estetykę nowoczesności.
31.5.2012 r. (czwartek), godz. 18.00
Stadion-Miasto-Kultura. EURO 2012 i przemiany kultury polskiej. Prezentacja cząstkowych wyników badań społecznych
Prezentacji dokonają współautorzy raportu: Karolina Thel i dr Piotr Majewski
Celem badania było pokazanie, w jaki sposób bezprecedensowe w rodzimej historii wydarzenie sportowe – samo będąc ważną współcześnie praktyką kulturową – wpływa na sfery życia, działań i wyobrażeń Polaków oraz tych, którzy (jak np. zagraniczni kibice) postrzegają nas z oddali.
Projekt obejmował badania prowadzone w latach 2011-2012 przez zróżnicowane gremium badawcze (w jego skład weszli antropolodzy, kulturoznawcy, socjolodzy, medioznawcy, architekci, politolodzy) skupione wokół Instytutu Badań Przestrzeni Publicznej i Fundacji Obserwatorium.
3.6.2012 r. (niedziela), godz. 18.00
„Sport, zdrowie, nacjonalizm”. Kilka uwag o społecznej konstrukcji męskości
Wykład Bartka Lisa (socjolog, doktorant UWr, kurator programu naukowego MWW)
W sporcie, w regularnym musztrowaniu ciała, ukryta jest ponoć tajemnica męskości. Korporalna sprężystość i siła, rywalizacja, trud walki, agresja – próżno o bardziej akuratny przepis na męskość. Sport zajmuje naczelną pozycję w procesie socjalizowania chłopca do bycia mężczyzną. Dlaczego w haśle wykrzykiwanym przez piłkarskich kibiców (kiboli?) zdrowie i sport stają w jednym szeregu z nacjonalizmem? Wszystkie trzy łączy tradycyjne rozumienie męskości.
Spanikowana, trwożliwie, acz butnie, patrząca na świat męskość, tożsamości swej nie pewna, robi wszystko by utrzymać swój nadrzędny status. Niektórzy uważają, że tak homofobia, jak i mizoginia, antysemityzm i nacjonalizmy w swej skrajnej postaci, istotnie łączą się z koncepcją tradycyjnej męskości.
10.6.2012 r. (niedziela), godz. 16.00
„DWA TEATRY”
Wykład Grzegorza Kalinowskiego (dziennikarz sportowy, historyk)
Wystąpienie będzie koncentrowało się wokół roli trybun w czasie widowiska piłkarskiego. We wstępie dokonana zostanie klasyfikacja geograficzna zjawiska; przyjrzymy się Ameryce Południowej, Włochom, Bałkanom, Niemcom, Francji i Polsce, które można uznać za blok barwnych, teatralnych trybun, zaś Anglia oraz Hiszpania stoją w opozycji do tej formy kibicowania. Podczas wykładu omówione zostaną sposoby eksponowania tak zwanych „opraw” meczów piłkarskich. Dowiemy się czym są owe „oprawy” i w jaki sposób należy je interpretować: jako nowe malarstwo naiwne? Street art? Czy też może formę widowiska bardziej zbliżoną do stylistyki znanej z krajów totalitarnych?
16.6.2012 r. (sobota), godz. 15.00
Promocja sportowego numeru wrocławskiego pisma kulturalnego „RITA BAUM”. W programie m.in. „Kinetyczna debata”, podczas której dyskutujący ze sobą rozmówcy będą… biec.
Kurator programu debat:
Bartek Lis (Muzeum Współczesne Wrocław)
Kontakt:
Kamil Nowelli
k.nowelli@muzeumwspolczesne.pl
tel. 512 901 949
