Galeria Okręgu Dolnośląskiego ZPAF „Za szafą” zaprasza na wystawę Ryszarda Antoniego Wójcika, pt. „Ag plus — Hommage a Gabriel Lippmann”, dotykającą istoty klasycznego procesu fotograficznego.
To ważna wystawa na nowy początek rozważań o kondycji i sztuce fotografii w naszej galerii.
Wystawa dedykowana jest Gabrielowi Lippmannowi (1845–1921), laureatowi nagrody Nobla w roku 1908, którego prace dały podwaliny do rozwoju techniki holografii.
Pierwsze informacje na jego temat dostarczyła mi lektura książki Mikołaja Ilińskiego „Materiały fotograficzne czarno-białe”. Było to w latach 1970. Początkowo zwróciłem uwagę na opracowaną przez Lippmanna recepturę czarno-białej emulsji fotograficznej, dającej obraz o bardzo wysokiej zdolności rozdzielczej, sięgającej 3000 linii/1 milimetr.
W latach 1980. dowiedziałem się, że Lippmann opracował metodę otrzymywania barwnych obrazów, będących unikatami, nie dającymi się powielać. Obrazy, jakie otrzymywał, powstawały dzięki interferencji fal świetlnych, a efekt kolorystyczny był odbierany jako barwy spektralne. Niektóre z prezentowanych na wystawie prac powstawały przez wiele lat. Skojarzenia z obrazami natury (pejzaże, roślinność, różne postaci) są grą przypadku, nie były przeze mnie zamierzone. Obrazy, jakie uzyskałem zarówno na podłożu szklanym, jak i papierowym są unikatami. Ich kolorystyka nie wynika z procesów tonowania lub barwienia, ale jest konsekwencją różnej wielkości ziaren lub skupisk srebra metalicznego, uzyskanych w tradycyjnym procesie fotograficznym stosowanym w klasycznej fotografii czarno-białej, z wykorzystaniem halogenków srebra.
Tworząc tę wystawę wykorzystałem fabryczne płyty holograficzne i spektralne, preparowane przeze mnie, sporządzałem również samodzielnie emulsje według przepisów Lippmanna, a szeroki zakres chromatyczny prac osiągałem poprzez zastosowanie emulsji srebrowych innego rodzaju. Zainicjowane podczas tworzenia tych obrazów procesy fotochemiczne będą przebiegały dalej, gdyż prace te nie zostały — z premedytacją — ani utrwalone, ani zabezpieczone przed działaniem czasu. Powołując do życia takie obrazy akceptuję ich „dojrzewanie”, licząc na to, że będę mógł być świadkiem ich „starości”.
Ryszard Antoni Wójcik, Kraków, 2015 r.
Ryszard Antoni Wójcik
Urodził się 5 maja 1957 roku w Jaśle. Odbył studia na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Krakowie w latach 1981–1987. Członek Związku Polskich Artystów Plastyków oraz Związku Polskich Artystów Fotografików. Od roku 1988 jest pracownikiem Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Krakowie. W roku 2005 założył pierwszą w Polsce Pracownię Konserwacji Archiwalnych Materiałów Fotograficznych kształcącą studentów Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki. Uprawia własną twórczość artystyczną w dziedzinie malarstwa (w technice temperowej i olejnej), grafiki (drzeworyt, suche techniki wklęsłodrukowe), fotografii (tradycyjne techniki fotograficzne: papier solny, technika białkowa, cyjanotypia, kalitypia, guma dwuchromianowa, pigment, przetłok olejny). Zajmując się ochroną i konserwacją historycznych materiałów fotograficznych współpracuje z archiwami i muzeami państwowymi, między innymi z Muzeum Historycznym Miasta Krakowa, Muzeum Historii Fotografii w Krakowie, Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego i Zamkiem Królewskim na Wawelu.